Architektura dworska

Budynek dworu z XIX wieku

W dzielnicy Czerwionka, przy al. Św. Barbary 6, zachował się budynek dworu z XIX wieku. Budynek został zmodernizowany i obecnie jest siedzibą wydziałów Urzędu Gminy i Miasta w Czerwionce-Leszczynach, redakcji gazety lokalnej Kurier oraz filii oddziału Banku Śląskiego. Otoczony jest parkiem o cennym drzewostanie, który jest pozostałością po dawnym parku dworskim. W parku występuje drzewostan wielogatunkowy, liściasty, z przewagą dębu, lipy, klonu, jesionu i brzozy. W pobliżu ul. Parkowej rośnie grupa sosen wejmutek. Przed wejściem do filii Banku Śląskiego można podziwiać egzemplarz orzecha szarego. W parku rosną także dwie lipy drobnolistne i dwa buki pospolite o wymiarach pomnikowych.

Dwór klasycystyczny, zwany zamkiem

Z kolei w dzielnicy Leszczyny znajduje się dwór klasycystyczny, zwany zamkiem, wzniesiony w 1882 r. przez Konrada von Bartelta, w miejscu istniejącego tam wcześniej drewnianego dworu. Jest to budynek 4-traktowy, piętrowy, z wieżą od strony wschodniej. Obecnie pełni funkcję obiektu użyteczności publicznej. Mieści się w nim filia Biblioteki Miejskiej oraz Stowarzyszenie Artystyczno-Muzyczne. Wokół dworu założono stawy i duży park, który w zubożałej postaci zachował się do dziś. W parku utrzymywano niegdyś dwie cieplarnie. Każdego roku przed I wojną światową obchodzono tu wiejskie dożynki.

Dwór z XIX wieku w Czuchowie

Kolejny przykład architektury dworskiej stoi w Czuchowie. Jest to dawny dwór z XIX wieku, pełniący obecnie funkcję budynku mieszkalnego. Niegdyś znajdował się w nim szpital Spółki Brackiej. Obiekt nie posiada cech stylowych. W jego otoczeniu zachował się we fragmentach park dworski, założony w stylu angielskim. W parku stoi murowana kapliczka, odrestaurowana w 1996 roku.

Dwór zwany zamkiem w Palowicach

W centrum Palowic znajduje się kolejny dwór, zwany potocznie zamkiem, w otoczeniu którego rozpościera się park. Budynek dworu wzniesiono w latach 1860-1880 w stylu klasycystycznym. Dwór jest podpiwniczony, parterowy na wysokim podmurowaniu. Pięterko wieńczy trójkątny przyczółek. Obiekt posiada elewacje dłuższe 7-osiowe i krótsze 4-osiowe oraz 3-osiowe pięterko. Kryty jest dachem mansardowym, który został poddany pracom remontowym w 1995 r. Układ wnętrz jest trzytraktowy, symetryczny, z dużą sienią na osi. Wewnątrz znajdują się zabytkowe piece kaflowe. W piwnicach zachowały się sklepienia żaglaste. W sąsiedztwie dworu stoi dawna oficyna dworska, pochodząca z pierwszej połowy XIX wieku. Jest to obiekt murowany, klasycystyczny, nakryty dwuspadowym dachem, krytym wypalaną dachówką. Układ wnętrz oficyny jest dwutraktowy, symetryczny, a elewacja frontowa 5-osiowa.