Miejsca pamięci narodowej
W Czerwionce-Leszczynach na uwagę zasługują liczne miejsca pamięci narodowej, w tym groby nieznanego żołnierza, pomniki i tablice pamiątkowe:
- W parku im. Piotra Furgoła znajduje się tablica upamiętniająca Piotra Furgoła - powstańca śląskiego, bojownika o wolność i demokrację.
- Na cmentarzu w Czerwionce znajduje się zbiorowa mogiła poległych w okresie II wojny światowej.
- W Czuchowie przed budynkiem szkoły podstawowej znajduje się pomnik z napisem: „Ku chwale mieszkańców Czuchowa, którzy złożyli ofiarę życia za wolność narodów i demokrację”. Pomnik poświęcony jest powstańcom śląskim i ofiarom hitleryzmu. U jego stóp spoczywa płyta poświęcona ofiarom terroru stalinowskiego.
- W Dębieńsku na cmentarzu parafialnym znajduje się tablica poświęcona: „Tym, którzy złożyli życie za Polskę w Powstaniach Śląskich 1919-1920-1921 r. Pomordowanym przez okupanta i poległym na polach walki za naszą wolność 1939-1945 r.”. Obok tej tablicy znajduje się mniejsza tablica pamiątkowa „Katyń, Kozielsk, Starobielsk, Ostaszków pamięci pomordowanych kwiecień 1940 r.”.
- W Książenicach na miejscowym cmentarzu wmurowana jest tablica upamiętniająca tragiczną śmierć więźniów obozu oświęcimskiego. Zamiast nazwisk widnieją na niej numery obozowe 45 pomordowanych.
Strażnicy Pamięci
- Informacja o projekcie
Projekt Strażnicy Pamięci to próba zakorzenienia w ludzkiej pamięci tragicznych wydarzeń z początku 1945 roku. 22 stycznia tego roku na stację w Rzędówce dotarły towarowe wagony, w których przewożono więźniów obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Stąd ci, którzy przetrwali transport w nieludzkich warunkach i siarczystym mrozie, rozpoczęli swój Marsz Śmierci w kierunku Raciborza. Po drodze wielu zginęło, wielu też udało się zbiec. Ci którzy polegi zostali pochowani m.in. w zbiorowym grobie na Książenickim cmentarzu. Ci, którzy zdołali uciec szukali schronienia w okolicznych miejscowościach. Wielu z nich przetrwało dzięki heroicznej postawie miejscowej ludności, która z narażeniem życia własnego, własnych rodzin, a także swoich dobytków pomagała zbiegom, ukrywając ich w stodołach czy piwnicach. - Ścieżka edukacyjna
- Marsz Śmierci