Upamiętnienie ofiar Marszu Śmierci i Tragedii Górnośląskiej

Aktualności 23 Stycznia 2025

Jak co roku w Czerwionce-Leszczynach organizowane są obchody związane z upamiętnieniem rocznicy Marszu Śmierci więźniów obozu Auschwitz oraz Tragedii Górnośląskiej.

27 stycznia to Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Wczoraj Burmistrz Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny Wiesław Janiszewski, Przewodniczący Rady Miejskiej w Czerwionce-Leszczynach Artur Sola, Radny Rady Miejskiej Marcin Markiewka, Dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury Mariola Czajkowska, Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 3 Bogusław Żelazny wraz z nauczycielami i młodzieżą, 10 Drużyna Harcerska "Śląskie Skauty" oraz Prezes Miejskiego Koła Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Justyna Palarz złożyli kwiaty pod pomnikiem Ofiar Hitleryzmu w Leszczynach oraz na cmentarzu w Książenicach.

Warto przypomnieć, że w miejscu gdzie dziś znajduje się pomnik Ofiar Hitleryzmu, w pobliżu stacji kolejowej Leszczyny Rzędówka w styczniu 1945 roku zamordowano 288 więźniów, uczestników Marszu Śmierci - morderczej tułaczki dziesiątek tysięcy więźniów obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, którą zarządzili hitlerowcy. Pochowano ich w zbiorowej mogile przy torach kolejowych. W maju 1958 r. szczątki pomordowanych ekshumowano i przeniesiono na cmentarz centralny w Gliwicach. Pomnik, który upamiętnia pomordowanych odsłonięto w 1966 r.

W sołectwie Książenice na terenie cmentarza parafialnego znajduje się zbiorowy grób 45 więźniów, którzy zginęli w styczniu 1945 roku podczas Marszu Śmierci.

W styczniu 1945 roku przez Książenice maszerowali więźniowie transportowani z obozu w Oświęcimiu. Właśnie tu wielu z nich straciło życie. W obliczu tragicznych wydarzeń miejscowy proboszcz Paweł Ryś pochować pomordowanych na książenickim cmentarzu. Spisano wtedy numery obozowe zmarłych, co pozwoliło w późniejszych latach na zidentyfikowanie ludzi spoczywających w Książenicach. Wielu mieszkańców sołectwa pomagało więźniom, którym udało się uciec z prowadzonego w kierunku Rybnika konwoju. Byli wśród nich Państwo Bronisława i Brunon Jurytkowie, który z narażeniem życia całej rodziny i całego dobytku ukrywali i karmili przez osiem dni czternastu więźniów, którym udało się zbiec. Schowani w należącej do państwa Jurytków stodole, ludzie ci uzyskali od nich prócz schronienia także odzież i pożywienie. Za tak heroiczny czyn rodzinę Jurytko uhonorowano w 1991 roku Medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

"Dzisiejsze wydarzenie to bardzo ważna lekcja historii, o której nie możemy zapominać. Cieszę się, że są tutaj uczniowie, bo to właśnie młode pokolenia muszą dbać o to, żeby pamięć o Marszu Śmierci i Tragedii Górnośląskiej przetrwała"

- podkreślił Burmistrz Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny Wiesław Janiszewski.

26 stycznia o godz. 10.30 w kościele w Dębieńsku odprawiona zostanie msza święta w intencji ofiar Tragedii Górnośląskiej.